Podmiot w (u)ścisku miejsca – relacja z sesji

„Podmiot w (u)ścisku miejsca” była pierwszą sesją wyjazdową Koła Naukowego Antropologii Literatury, które rozpoczęło swą działalność, w tym roku (2011) przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zakres tematyczny oscylował wokół fenomenu podmiotu, który ulega różnorakim siłom – twórczym i destrukcyjnym – w swoistej relacji jaką uzyskuje z miejscem i przestrzenią, w której się znajduje. Warunkiem wzięcia udziału w Sesji było przygotowanie referatu mającego co najmniej 10 stron. Po wygłoszonym referacie następował czas dyskusyjny, na którym zostawały poddane refleksji wspólnej kwestie poruszone w wystąpieniu.

 27.05.2011 – Pierwszy dzień, w którym uczestnicy przybyli do ośrodka. Wieczorem odbyła się krótka prezentacja i wprowadzenie do tematu. Uściślono kolejność referatów i sporządzono listy.

28.05.2011 – Do rozważań o podmiotowości uwikłanej zawsze w relacje wprowadził referat mgr Anny Siudeji, która wskazała na myśl Maxa Schelera akcentującego w swej filozofii głównie sytuację podmiotową jako utrzymującą się wobec czegoś, kogoś, zaś pozostawanie poza korelacją jest projektem egzystencjalnym wyłącznie teoretycznym. Scheler wskazuje na nieustanną redefinicję osoby i przez to rozszerzanie granic epistemicznych następuje tylko i wyłącznie w relacji. Następny referat W stronę geopoetyki Kennetha White’a autorstwa Marty Gąsiorek wskazał już niejako na sesnu stricte tematu. White – ojciec kierunku jakim jest geopoetyka wskazuje na doświadczenie przestrzeni jako źródłowe i pierwotne w kreacji wszelkich możliwych podmiotowości. Kontynuacją refleksji Marty Gąsiorek był głos Kamila Buchty, który zwrócił uwagę w swym tekście O podróźniczej i etnograficznej autokreacji? jaki wpływ posiada przestrzeń na konkretną wypowiedź literacką i naukową, przykładem były pisma Bronisława Malinowskiego, cenionego za walory literackie swych dzieł i Clifforda Geertza. Dr hab. Leszek Zwierzyński wystąpił z referatem dotyczącym kreacji uniwersum w utworze Anhelli, gdzie szczegółowo zaprezentował wielowymiarową i wielopoziomową przestrzeń jaką opowiada tytułowy bohater poematu Juliusza Słowackiego. Następnie swój referat wygłosiła mgr Katarzyna Stelmach prezentując niezwykle rozległy problem „myślenia” przestrzeni ciała jako podmiotu twórczego i doświadczalnego w wierszach Juliusza Słowackiego. Kolejnym referatem był tekst Pawła Paszka Po Ojcu – w stronę miejsca nieobecności – Lacrimosa Radosława Kobierskiego, w którym autor próbował uchwycić fenomen miejsca po śmierci bliskiej osoby, a także jak to miejsce wpływa na tworzącą się podmiotowość. Referat dotyczący podmiotowego dyskursu, który ulega deformacjom zależnie od przestrzeni na przykładzie Jadra ciemności zaprezentował Paweł Handzlik, opierając swój wywód o filozofię Michaela Foucaulta. Anna Bugajna na przykładzie poezji Marzanny Kielar wskazała na zmienne podmiotu, który ulegając doświadczeniu przyrody, kreuje swój nowy język, metaforyzację i porządek wyrażania. Ostatnim referentem był Adrian Jaworek, który wskazał w powieści Dmitrija Głuchowskiego 2033 na niezwykłą relację bohaterów z przestrzenią, która w sposób bezwzględny wpływa ich zachowania i uczucia, a przede wszystkim na poczucie własnego, płynnego ja.

29.05.2011 – Po udanej sobotniej sesji referatów, w niedzielnych godzinach przedpołudniowych odbył się zamykający sesję panel dyskusyjny.

LISTA REFERATÓW.